O lokalnim problemima ljudi iz pljevaljske vlasti govore kao da su tek ovih dana pali sa Marsa; kao da su prvi put čuli i vidjeli u kakvom su katastrofalnom stanju elementarne stvari koje se u civilizovanim sredinama podrazumijevaju; o njima se, jednostavno, ne debatuje, nego se na njima radi svakodnevno bez zaključaka, rasprava i politikantskih nadgornjavanja
Piše: Radomir Tomić
Po pljevaljski, političke stvari tokom predizborne kampanje stoje ovako: još aktuelni predsjednik opštine dr Miloje Pupović veoma kritički nabraja brojne ovdašnje ekološke, ekonomske, razvojne, socijalne i komunalne probleme, a u tome mu zdušno pomažu i svi ostali prepoznatljivi politički likovi iz Socijalističke narodne partije i Demokratskog fronta – Nove srpske demokratije, Pokreta za promjene i grupacije bivšeg socijaliste Milana Kneževića.
Ako bi ih neko nedovoljno upućen u ovdašnje tokove čuo na bilo kojoj od brojnih stranačkih tribina – pomislio bi da se radi o ljutim opozicionarima, spremnim da koliko je sjutra preuzmu punu odgovornost, na djelu pokazujući Pljevljacima da su nemjerljivo bolji od – sebe samih. Jer, oni su vlast! U ovom ili tek sporadično izmijenjenom sastavu, gradom i opštinom rukovode nešto manje od petnaestak godina.
Pali sa Marsa
O čemu se tu radi, nije baš sasvim jasno najvećem dijelu, inače brojnih Pobjedinih sagovornika, a jedan od njih postavlja „nagradno“ pitanje – ima li jedne pljevaljske ulice bez rupčaga, sa sređenim ivičnjacima, odvodima, slivnicima, horizontalnom i vertikalnom signalizacijom?! Da nijeste, slučajno, vidjeli makar jedan-jedini semafor?! Pa, moja unučica je tu „napravu“ prvi put u dosadašnjem životu vidjela u Prijepolju. I zamolila me da joj ga kupim. U kakvom se to gradu podiže dijete mog đeteta i na kakvu perspektivu može računati?! Čime je ovdašnja mladež zaslužila ovakve ulice, oronule i sumorne fasade većine zgrada i u strogom centru, neregulisan saobraćaj u najfrekventnijim djelovima, zapuštenu gradsku infrastrukturu, a o seoskoj – da ne govorimo; dotrajali javni mobilijar?!
Sve je to tipično pljevaljski i sve je to u nadležnosti lokalne samouprave, izvršne i parlamentarne vlasti, odnosno gospode koja ovom opštinom vlada deceniju i po, a možda i duže. I sada bi opet glasove za još jedan mandat? I o pljevaljskim problemima govore kao da su tek ovih dana pali sa Marsa; kao da su prvi put čuli i vidjeli u kakvom su katastrofalnom stanju elementarne stvari koje se u civilizovanim sredinama podrazumijevaju. O njima se, jednostavno, ne debatuje. Na njima se radi svakodnevno, bez rasprava, zaključaka, politikantskog nadgornjavanja u čijoj li je konkretni problem nadležnosti? Radomana Gogića, Miloja Pupovića, Novice Stanića ili nekih tamo Marka i Janka koji su važni stranački aktivisti.
Preteče li Dodik
Umjesto rješavanjem tih i sličnih problema koji bi građanima i onako tešku svakodnevicu, učinili makar malo podnošljivijom oni se bave navodno visokom politikom; nacionalnim i državnim pitanjima; srpstvom i crnogorstvom; Rusijom i Ukrajinom; Putinom, Vučićem, Obamom, Angelom Merkel i za pljevaljsku opštinu strašno važnom dilemom – može li Milorad Dodik „preteći“ jesenje izbore u Republici Srpskoj? Ako sa tom dilemom ne raščistimo, propadosmo- načisto.
Naš sagovornik, inače jedan od najuspješnijih pljevaljskih preduzetnika u oblasti stočarstva i mljekarstva, na pitanje – zašto se i lično politički ne angažuje i posredstvom medija, imenom i prezimenom, saopšti neke od ključnih stavova, odgovara kontrapitanjem: I što bih mogao uraditi? Ama baš ništa, osim što bih sebi, porodici i svojoj kompaniji nanio veliku štetu. Jer, ovdje od početka višestranačja caruju isključivo stranački vojnici koji i žive i rade pod komandnom palicom partijskih centrala iz Podgorice. Zar ne vidite što se dešava sa dr Novicom Stanićem?! Ako njega sa ličnim, političkim i profesionalnim ugledom kakav nema naročito veliki broj Pljevljaka, mogu onako javno izblatiti, samo zato što nije htio slijepo da slijedi tamo neke stranačke komandante, što bi tek uradili meni i sličnima, bez ikakvog iskustva u politikantskim igrama?! Na te vrste javnog testiranja nijesam spreman, što i nije neka naročita šteta.
A što bi ono sa Aljaskom
Ali je ogromna, po meni i nenadoknadiva šteta što je, u političkom smislu, skoro potpuno blokiran eventualni javni angažman ogromnog broja školovanih, preduzetnih, sposobnih i ambicioznih mladih ljudi. Evo, nabrojte mi ljude i navedite njihova imena, a da nijesu u samom vrhu lokalne politike najmanje deset godina. Ta i takva opštinska vrhuška ne odriče se baš lako brojnih privilegija; raspolaganja novcem, trgovine političkim uticajem, radnim mjestima, javnim dobrima u opštinskoj nadležnosti i mnogim drugim resursima koji su dostupni isključivo zatvorenim grupama političkih funkcionera i njima bliskih poslušnika.
I onda se čudimo što su nam grad i opština ovakvi?! Ako imate ovakvu vlast, nezainteresovanu ili nesposobnu da zakrpi desetak ili petnaest ulica tokom četvorogodišnjeg mandata; a veoma zainteresovanu za globalne društveno-političke procese; ako je najbliži semafor udaljen od teritorije naše opštine oko tridesetak kilometara, i u drugoj je državi, a lokalni funkcioneri analiziraju posljedice globalnog zagrijavanja na Aljasci, meni povremeno ne bude jasno kako je očuvano i ovo što imamo?!
Očigledno i žmureći
Nešto smo se Bogu, izgleda, dobro zamjerili pa nam je za kaznu dao političke izaslanike na vlasti koji čak nijesu u stanju da vide ni ono što je očigledno i kad zažmurimo. I sad ih slušamo kako ih je neko, nekada iz izvršne vlasti, zadužio grdne milione, a nikako da se sjete apsolutne parlamentarne većine koju su imali sve vrijeme i da ni jedna-jedina odluka nije mogla biti usvojena bez njihovih ruku i glasova. Nabrajaju probleme, a nikako da se prisjete odgovora na strašno prosto pitanje: što su uradili tokom protekle četiri godine na njihovom rješavanju?! Ko im je to smetao da očiste i zakrpe ulice i trotoare, da razbistre mutnu vodu iz gradskog vodovoda, da porade na stvaranju elementranih uslova za elementarno civilizovan život građana?! U čemu je problem, gospodo?- postavlja još jedno pitanje Pobjedin sagovornik i zaključuje:
Sve više postajemo sredina nepoželjna za život iole ambicioznijih ljudi. Iz perspektive čovjeka koji se oko tridesetak godina bavi privatnim biznisom i poslodavca od čijeg uspjeha ili neuspjeha zavisi nekoliko desetina radnika i njihovih porodica, ne vidim bilo koji ozbiljan razlog da preporučim svojoj djeci i unučadima da, ukoliko se nešto uskoro i radikalno ne promijeni u lokalnim strukturama vlasti i njihov odnos prema gradu i građanima, ostanu u Pljevljima.
Grad koji odumire – dobrovoljno
Pljevlja su grad prepun dramatično zabrinjavajućih paradoksa, naglašava Pobjedin sagovornik. Između dva popisa, opština je ostala bez više od pet hiljada stanovnika. Prema zvaničnim podacima, zvaničnih statističara, opština smo sa najnižom stopom prirodnog priraštaja. Odnos stope umrlih i novorođenih je katastrofalan na štetu života, a broj sklopljenih brakova je u opadanju.
Mladi se sve teže odlučuju za brak, a starosna struktura stanovništva je obeshrabrujuća. Jednostavno – Pljevlja su grad u odumiranju iako je ubjedljivo vodeći opštinski centar u Crnoj Gori po raznovrsnosti i količinama prirodnih resursa. Rudno bogatstvo, energetski potencijali, šumsko blago, plodna zemlja, od samog Boga poklonjeni uslovi za stočarstvo, sakupljanje i preradu šumskih plodova i nekih vrsta ljekovitog bilja, izuzetne šanse za intenzivan i veoma profitabilan razvoj seoskog, lovnog, ribolovnog, pa i planinskog i vjerskog turizma. I sve nam je „na izvolte“ a mi kao da ne znamo što bi sa tolikim razvojnim šansama?! Pa još kad vidim za koga svake četiri godine glasamo i koji nam i kakvi lokalni kadrovi „kroje kapu“ počnem da sumnjam kako smo se odlučili da dobrovoljno pripomognemo odumiranju ove opštine.
Samo da se (ne) radi
Lokalna politička elita na vlasti, svojim odnosom prema gradu, opštini i građanima, veoma destruktivno djeluje i na pljevaljsku mladež, mišljenja je naš sagovornik. Pogledajte samoko ih i na koji način „obučava“ da budu lojalni zajedničkim interesima sredine u kojoj žive? Koju i kakvu politiku zapošljavanja afirmišu u opštinskim službama i sekretarijatima; javnim preduzećima, ustanovama i institucijama? Od kojih to uzora mogu saznati što je uopšte kult rada od koga nije ostao gotovo nikakav iole uočljiviji trag?!
U službama pod opštinskom upravom zaposleno je oko 400 ljudi, a jedini važeći uslovi za dobijanje radnog mjesta su politička podobnost i rodbinsko-prijateljske veze. Stručnost se nikada i ne pominje. Kako mlade mogu pozvati na lojalnost Pljevljima visoki funkcioneri koji imaju vrlo vrijednu imovinu u susjednoj državi, pa u njoj čak ostvaruju i biračko pravo?! Kakvi su to uzori koji svojim bivšim stranačkim drugovima rade iza leđa i javno ih blate, a koliko do juče ponizno su ih opsluživali i samo tome zahvaljujući postajali su direktori opštinskih preduzeća i napredovali u stranačkoj hijerarhiji, čak do kandidature za funkciju gradonačelnika?! Nije potrebna velika pamet da bi se stiglo do odgovora na ta i mnoga druga pitanja i rastumačili tipično pljevaljski obeshrabrujući paradoksi.
Odoše i Pertini i semafori
Davne 1983. godine, kada je ondašnji italijanski predsjednik Sandro Pertini bio u posjeti povodom obilježavanja jubilija garibaldinaca, u Pljevlja su stigli i semafori. Po sjećanju našeg sagovornika, bilo ih je – tri, na trasama kojima se kretala kolona automobila sa visokim gostom i njegovom pratnjom.
No, samo koji dan po odlasku Pertinija, nestali su i semafori. Razmontirani su noću, bez ikakvih uočljivih tragova da su ikada i montirani. Kako tada, tako do danas…
